Mag het iets meer zijn?

Oud-hoogleraar Wiel Kusters trekt in ZUIDERLUCHT, een onafhankelijk maandblad dat in Zuid-Nederland en Vlaanderen gratis verspreid wordt, aan de alarmbel naar aanleiding van de plannen van de Maastrichtse bibliotheek. Die ruilt immers boeken in voor ‘culinair en cultureel amusement’ en ‘activiteiten’.

Wat dat ‘culinair en cultureel amusement’ en die ‘activiteiten’ dan wel inhouden, leer ik op de website van de bibliotheek. Op 6 februari kon je er bijvoorbeeld naar ‘One Night with Elvis’, een evenement met Elvis Selfies, een karaoke-wedstrijd, en een tombola met vrijkaarten voor andere events.

Welke boeken moeten plaats ruimen voor dit soort onzin? Moet Elsschot wijken voor een overzichtstentoonstelling colaflesjes? Chocolade in plaats van Conscience? Louis-Paul Boon voor boontjes?

Volgens ZUIDERLUCHT dreigt de halve collectie van de bibliotheek op die manier te verdwijnen, niet eens verbannen naar het depot, maar gewoon de deur uit.

Zoiets is tragisch, en knipt de tijdslijn die een boekencollectie in een openbare bibliotheek moet zijn ongenadig door. En gedane zaken nemen geen keer. Continuïteit heb je of heb je niet.

In ZUIDERLUCHT lees ik ‘Vergelijkingen met de vernietigingen in de Syrische woestijnstad Palmyra door IS gaan te ver, maar het is wel zo dat beleidsmakers onvoldoende beseffen dat ze eeuwenoude cultuur dreigen te vernietigen.’

Ook in andere segmenten van de cultuursector herken je soms een overdreven vorm van popularisering. Ex-collega Bart Stouten, programmamaker bij KLARA, drukte eerder dit jaar in de Standaard zijn ongenoegen uit over zijn bezoek aan de tentoonstelling UTOPIA in Museum M in Leuven. De intellectueel in Bart bleef op zijn honger zitten in wat hij beschrijft als ‘de wereld van Thomas More werd kinderspel.’ 

Goed bedoelde maatregelen en initiatieven zoals de UIT-pas bij ons – of in Italië het uitdelen van cultuurcheques aan jongeren – zijn vaak een maat voor niets, precies omdat ze genomen worden vanuit het denkkader dat cultuurconsumptie gemeten moet kunnen worden in statistieken. Het uitdelen van pasjes wordt belangrijker dan of en hoe ze gebruikt worden.

Drempelverlaging? OK. Maar het blijft opletten dat niet democratisering, maar vervlakking in zicht komt.