Ik geloof niet in gratis

Interessant stukje van Joost Maegerman, de intendant van deFilharmonie / Royal Flemish Philarmonic in de Standaard vandaag.

Joost verwijst naar het initiatief van de Italiaanse regering om elke 18jarige via een app een cultuurbonus van 500 euro te schenken. Toen dit eerder dit jaar bekend werd, waren sommigen er snel bij om dit idee te plaatsen in een context van deradicalisering, schril afstekend tegen de maatregelen die in ons land werden genomen. Toen fronste ik al de wenkbrauwen. Alsof de keuze is tussen een concertbezoek en met een bommengordel naar een metrostation trekken. 

In feite heeft het voorstel van de regering Renzo meer te maken met het stimuleren van interesse in kunst en cultuur van een doelgroep die op die leeftijd vaak afhaakt (of afgehaakt is). 

Joost Maegerman werpt in de krant op dat hij met veel plezier plaatsen zal vrijhouden voor jongeren die via zo’n app een ticket zouden boeken. Zijn bijdrage lees je hier.

Joost weet wellicht ook dat er in Vlaanderen zoiets bestaat als het participatiedecreet, wat hem als intendant dwingt tot nadenken hoe en met wie (Jong? Oud? Divers? Kansengroepen?)  hij de Elisabethzaal zal vullen. 

Ik heb niets tegen de Italiaanse cultuurbonus, maar ik betwijfel of het een succes kan worden. Ik vrees dat enkel die 18jarigen die nu sowieso al actieve  cultuurconsumenten zijn er hun voordeel mee zullen doen.
 
Een groots opgezet onderzoek in Groot-Brittannië bevestigt dat het ‘gratis’ verhaal niet werkt.

Het rapport ‘Evaluating the evidence. The impact of charging or not for admissions on Museums’ komt tot enkele boeiende bevindingen:
- wat een museum vraagt als toegangsprijs heeft geen effect op de diversiteit van de bezoekers
- gratis of betalend maakt geen verschil qua bezoekersprofiel
- de algemene sociale mix van museumbezoekers is niet representatief voor de sociale mix binnen de samenleving
en
- wie betaalt, spendeert meer tijd in een museum

Het volledige rapport (Engels) lees je hier.

Het ene hoeft het andere niet uit te sluiten, maar ik geloof dat de weg naar meer  cultuurparticipatie verloopt via cultuureducatie.